"Natuurlijk zal het altijd lijken alsof een uiterlijke ramp, bijvoorbeeld een grote aardbeving, de aanleiding was tot de zogenaamde inkeer van de mens - maar zo zal het alleen maar lijken.
De kwestie 'oorzaak en gevolg' zit volgens mij heel anders in elkaar. Oorzaken kunnen wij nooit waarnemen; alles wat wij waarnemen is gevolg.
Wat voor ons een oorzaak lijkt te zijn, is in feite slechts een voorteken. Als ik dit potlood hier loslaat, zal het op de grond vallen. Dat het loslaten de oorzaak van het vallen is, gelooft misschien een gymnasiast - ik geloof het niet.
Het loslaten is niet anders dan het onfeilbare voorteken van het vallen. Iedere gebeurtenis die door een tweede wordt vervolgd, is een voorteken van de tweede.
Oorzaak is totaal iets anders.
Weliswaar beelden wij ons in dat het in onze macht ligt een gevolg te doen ontstaan, maar dat is een rampzalige drogreden, die ons de wereld voortdurend in een vals licht doet zien. In feite is het slechts één en dezelfde geheimzinnige oorzaak die het potlood op de grond doet vallen en die mij er kort tevoren toe gebracht heeft het los te laten.
Een plotselinge wijziging in het denkpatroon van de mens en een aardbeving kunnen heel goed dezelfde oorzaak hebben - maar dat het ene de oorzaak van het andere zou zijn, is absoluut uitgesloten, hoe aannemelijk het voor het 'gezonde' verstand ook mag lijken.
Het eerste is evenzeer het gevolg als het tweede. Een gevolg brengt nooit een ander gevolg teweeg.
Het kan, zoals gezegd een voorteken zijn in een keten van gebeurtenissen, maar meer ook niet.
De wereld waarin wij leven is een wereld van gevolgen. Het rijk der ware oorzaken is verborgen.
Als het ons gelukt daarin door te dringen, zullen wij kunnen toveren"...( blz 132-133 )
( Met dank aan weblog 'Het groene gezicht'(klik) dat mij inspireerde tot het aanschaffen van dit bijzondere boek.)
Geen opmerkingen:
Nieuwe opmerkingen zijn niet toegestaan.